توی این مطلب قراره این سوال که نخ ابریشم چطور تولید میشه رو با هم بررسی کنیم؛ این نخ براق، ظریف و پرطرفدار در صنعت نساجی که قدمتی چند هزار ساله داره.
برای تولید نخ ابریشم فرایندهای طولانی و نسبتاً دشواری طی میشه که البته ارزشش رو داره؛ بخصوص وقتی تبدیل به پارچهها و لباسهای فاخر و زیبا و لوکس میشه؛ جالبه بدونید باوجود توسعه علم و فناوری، مراحل تولید نخ ابریشم کمترین تغییر رو به خودش دیده.
نخ ابریشم از چی ساخته شده است؟
مختصر و مفید بگم از کرمهای پیله ساز به ویژه کرم ابریشم Bombyx mori که یکی از بهترین، پرتقاضا ترین نخهای ابریشم ازش تولید میشه.
یک پیله کرم ابریشم از ۳۰۰ تا ۹۰۰ متر ابریشم اولیه، الیافی بسیار نازک، تشکیل شده؛ برای تولید 500 گرم ابریشم نیاز به دو تا سه هزار پیله داریم.
مراحل تولید نخ ابریشم
در ادامه مراحل تهیه و ساخت نخ ابریشم از پیلههای ابریشمی رو با هم مرور میکنیم:
پرورش کرم ابریشم
کرم ابریشم ماده میتونه هر بار 300 تا 500 تا تخم بذاره که در نهایت تبدیل به کرم ابریشم میشن؛ کرمهای ابریشمی که توی یک محیط نگهداری میشن تا در نهایت به لارو تبدیل بشن.
در اینجا کرمهای ابریشم تغذیه میشن که بهترین ماده غذایی برای رشدشون، برگهای درخت توت هست که در حجم بالا در اختیارشون قرار میگیره.
شش هفته زمان لازمه تا کرمها به حداکثر تواناییشون برسن؛ مرحلهای که حداکثر طول بدنشون نزدیک به 7.62 سانتیمتر رسیده و غذا خوردن رو متوقف میکنن و میرن برای پیله بستن.
توی این مرحله کرم ابریشم که به یک تکیه گاه مثل درخت متصل شده، شروع میکنه به تنیدن پیله به دور خودش و طی سه تا هشت روز نزدیک به 300 هزار بار در حلقهای به شکل عدد 8 انگلیسی به دور خودش میچرخه.
هر کرم ابریشم این قابلیت رو داره که رشته ابریشمی 100 متری تولید کنه؛ رشتهای که به وسیله یک صمغ طبیعی (سیریسین) کنار هم نگهداشته میشه.
حالا اگه قرار باشه پیله همینطور به رشدش ادامه بده در نهایت یک حشره پیله رو سوراخ میکنه و میاد بیرون که در اینصورت اون پیله دیگه به درد نمیخوره؛ به همین دلیل قبل از اینکه کار به اینجا برسه، پیلهها رو چندساعتی توی آفتاب میذارن تا کرم داخل پیله طفلکی بعد از این همه زحمتی که کشیده جان به جان آفرین تسلیم کنه.
استخراج نخ ابریشم
بعد از این جنایت در حق کرم ابریشم، پیلهها رو توی اب جوش میندازن تا صمغ موجود حل بشه و بتونن نخ پیله رو بکشن و ابتدای نخ هم برای ابریشم کشی مشخص بشه.
نخهای بلند به دست آمده از هر پیله رو روی یک حلقه بسته بندی میکنن؛ ممکنه صمغ سریسین روی بعضی از نخها باقی مونده باشه که در نهایت با صابون و آب جوش شسته میشه.
رنگرزی نخ ابریشم
قبل از شروع رنگرزی نخ ابریشم، نخهای شسته شده باید خوب خشک بشن.
اگر بنا باشه با روش های سنتی و رنگهای طبیعی رنگرزی انجام بشه باید نخها رو همراه با مواد رنگ دهنده طبیعی مثل برگها و میوهها توی آب داغ خیس بشه؛ این مرحله دو سه باری طی روز انجام میشه تا ثبات و کیفیت رنگ نخ ها افزایش پیدا کنه.
ولی خب این روش رنگرزی در فرایندهای تولید نخ ابریشم به صورت انبوه دیگه استفاده نمیشه و تولیدکنندگان نخ ابریشم اکثرا از رنگهای شیمیایی و واکنشی استفاده میکنن که مزیتهایی مثل افزایش سرعت رنگرزی، ثبات بیشتر رنگها و گستردگی و تنوع رنگها رو داره.
با این وجود توی این روش هم همچنان نخهای ابریشم در یک حمام رنگ غوطهور میشن.
مرحله نخ ریسی و بافندگی نخ ابریشم
بعد از خشک شدن نخها، نوبت نخ ریسی و پیچیدن نخ ابریشم میرسه و بعدش میره برای بافندگی تا قطعات نهایی ابریشم به هم بپیوندن و بافتهای مختلفی رو به وجود بیارن؛ بافت یعنی درهم تنیده شدن دو مجموع نخ که وقتی کنارهم قرار میگیرن یک پارچه یکدست رو درست میکنن؛ نخها در زوایای مشخصی بافته میشن که بهشون تار و پود میگن و بعدشم که دیگه پارچه ابریشم آماده هست.
ویژگی های نخ ابریشم
نخ ابریشم سبک، براق و ظریف و در عین حال بسیار مستحکم و دارای کشش و مقاومت بالاست؛ ویژگیهایی که باعث افزایش قیمت و تقاضا برای تولید نخ ابریشم در جهان شده است.
پس از تولید نخ ابریشم به واسطه بعضی از فعالیتهای شیمیایی، برخی از خواص در این نخ بهبود می یابد که میتوان به مقاومت در برابر آتش و چین و چروک (که جزو ویژگیهای ذاتی نخ ابریشم نیست) اشاره کرد.
انعطاف پذیری بالا، مقاوم در برابر تغییر شکل و قدرت جذب بالا هم جزو ویژگیهای نخ ابریشمه.
پارچههای ابریشمی برای چهار فصب مناسب هستن چون در زمستان گرم و در دمای بالا خنک هستن.
راستی میدونید که توی لم آرت میتونید خرید اینترنتی نخ قالیبافی رو هم تجربه کنید؛ ما توی فروشگاه اینترنتی لم آرت هم فروش چله و پود رو داریم و هم فروش دار قالیبافی و هم فروش اینترنتی ابزار قالیبافی؛ پس به سر به فروشگاه لم ارت بزن.